Μπέτε, Χανς Άλμπρεχτ

(Hans Albrecht Bethe, Στρασβούργο 1906 –). Γερμανός φυσικός. Διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Μονάχου από το 1928, υπήρξε επιμελητής της έδρας Θεωρητικής Φυσικής διάφορων γερμανικών πανεπιστημίων· με την άνοδο του ναζισμού υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη Γερμανία και από το 1933 έως το 1935 διετέλεσε υφηγητής της θεωρητικής φυσικής στα Πανεπιστήμια του Μάντσεστερ και του Μπρίστολ· το 1935 εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ και ανέλαβε τα καθήκοντα επιμελητή και αργότερα καθηγητή της θεωρητικής φυσικής στο πανεπιστήμιο Κορνέλ της Ιτάκα (Νέα Υόρκη). Κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο ήταν διευθυντής του τμήματος θεωρητικής φυσικής στον όμιλο επιστημόνων που εργαζόταν για την κατασκευή της ατομικής βόμβας. Ο Μ. διεξήγαγε αρκετές έρευνες πυρηνικής φυσικής: ανακάλυψε την αύξηση της σχετικής μάζας των σωματιδίων στις μηχανές επιτάχυνσης, έδωσε τον ημι-εμπειρικό τύπο της μάζας του πυρήνα (από κοινού με τον Βάιτσεκερ) και υπέδειξε ότι πηγή της ενέργειας των αστέρων είναι οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις. Ασχολήθηκε με την κοσμογονία και είναι επίσης από τους δημιουργούς της θεωρίας, σύμφωνα με την οποία το Σύμπαν προήλθε από την έκρηξη μιας υπέρ-συμπυκνωμένης μάζας αερίων, θεωρία η οποία καλείται α β γ (από τα αρχικά των επωνύμων των δημιουργών της: Άλφερ, Μπέτε [Bethe] και Γκάμοφ). Το όνομα του Μ. είναι επίσης γνωστό από την εργασία που εκτέλεσε μαζί με τον Χάιτλερ, επί της ηλεκτροδυναμικής των κβάντα, δίνοντας τους τύπους των διατομών κρούσης διάφορων αντιδράσεων (π.χ. σχηματισμός ζεύγους σωματίου – αντισωματίου). Το 1967 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ φυσικής.